Ibn Xaldun (to‘liq ismi: Abdurahmon ibn Muhammad ibn Xaldun al-Hadramiy) — 1332-yilda Tunisda tug‘ilgan, 1406-yilda Qohirada vafot etgan mashhur arab tarixchisi, faylasufi, sotsiologi va davlat arbobi. U eng ko‘p "Muqaddima" (yoki "Al-Muqaddima") asari bilan tanilgan bo‘lib, bu asar tarixshunoslik, iqtisod, sotsiologiya va siyosiy nazariya sohalarida muhim o‘rin tutadi.
Ibrohimbek Laqay (1889–1931), toʻliq ismi Mulla Muhammad Ibrohimbek Chaqaboy toʻqsabo oʻgʻli, Turkistonda sovet hokimiyatiga qarshi olib borilgan milliy-ozodlik harakatining taniqli yetakchilaridan biri boʻlgan. U sovet tarixida "bosmachi" sifatida, ammo mahalliy xalq orasida "Sharq Napaleoni" yoki "Laqaylik Robin Gud" nomlari bilan tanilgan
Mo‘g‘ullar tomonidan Xorazmga uyushtirilgan yurish (1219–1221) — tarixdagi eng halokatli va muhim harbiy yurishlardan biridir. Bu yurish Chingizxon boshchiligida olib borilgan bo‘lib, u Xorazmshohlar davlati qulashiga sabab bo‘lgan. Quyida bu yurish haqida to‘liq, bosqichma-bosqich ma’lumot keltirilgan:
Iosif Stalinning hukmronligi davrida (taxminan 1924–1953) Sovet Ittifoqida millionlab odamlar vahshiyona tarzda qamaldi, o‘ldirildi, surgun qilindi yoki qattiq jazolandi. Quyida Stalin tomonidan amalga oshirilgan vahshiy qotilliklar va repressiyalar haqida to‘liq ma’lumot keltirilgan.
Ioseb Besarionis dze Jughashvili, tarixda tanilgan ismi bilan Iosif Vissarionovich Stalin (ruscha: Иосиф Виссарионович Сталин), Sovet Ittifoqining mashhur siyosiy arbobi bo‘lib, 20-asrning eng muhim va bahsli shaxslaridan biridir. Quyida u haqidagi to‘liq ma’lumot keltirilgan:
Vladimir Ilyich Lenin (1870–1924)
To‘liq ismi:
Vladimir Ilyich Ulyanov
Tug‘ilgan sanasi:
1870-yil 22-aprel
— bu Salb yurishlari tarixidagi eng yirik, ammo katta mag‘lubiyat bilan yakunlangan yurishlardan biri bo‘lib, uni Fransiya qiroli Lui IX (Saint Louis) boshchiligida katolik nasroniylar Misrga qarshi uyushtirgan.
— bu yurish avvalgi yurishlardan tubdan farq qiladi, chunki u asosan diplomatik yo‘l bilan olib borilgan va jang qilinmasdan Quddus qaytarib olingan yagona salb yurish hisoblanadi.
— bu Yevropalik nasroniylar tomonidan uyushtirilgan navbatdagi harbiy yurish bo‘lib, asosiy maqsadi Musulmonlar qo‘l ostidagi Quddus (Jerusalem) shahrini qayta egallash edi. Bu yurish Salb yurishlarining muhim bosqichlaridan biri sanaladi.
Davri: 1202–1204-yillar
Tashabbuskor: Papa Innocent III
Rasmiy maqsad: Quddusni musulmonlardan qaytarib olish
Amaldagi yo‘nalish: Salbchilar Quddusga emas, **Konstantinopol (Vizantiya imperiyasi poytaxti)**ga yurish qilib, uni talon-taroj qilishdi.
Davri: 1189–1192-yillar
Sababi: 1187-yilda musulmon sarkardasi Salah ad-Din Ayyubiy (Salohiddin) tomonidan Quddusning nasroniylardan qayta zabt etilishi.
Tashabbuskor: Rim papasi Gregori VIII
Ma’lumoti: "Quddusni musulmonlardan ozod qilish va salbchilar davlatlarini tiklash"
Davri: 1147–1149-yillar
Sababi: Usmonli musulmonlar tomonidan Salbchilar davlatlaridan biri bo‘lgan Edessa knyazligi (qurilgan 1098-yilda) 1144-yilda Zangi tomonidan bosib olinishi.
Tashabbuskor: Rim papasi Evgene III
Shiori: “Muqaddas yerlarni yana ozod qilish”
Davri: 1096–1099-yillar
Sababi: Quddusni (muqaddas shaharni) musulmonlardan "ozod qilish" va Sharqdagi nasroniy ziyoratchilarga xavfsizlikni ta’minlash.
Asosiy tashabbuskor: Papa Urban II
Shiori: Deus Vult! ("Xudo shunday xohlaydi!") davomini o'qing...
Jang nomi: Ayn Jalut jangi
Sana: 3-sentabr, 1260-yil
Joylashuvi: Falastin hududidagi Ayn Jalut vodiysi (hozirgi Isroil hududida)
Mamluklar sultonligi (Misr): Sulton Sayf ad-Din Qutuz va general Baybars boshchiligida.
Mo‘g‘ullar: Kitbuqa Noyon boshchiligida, Xulagu xonning vakili.
